
محمد شمس لنگرودی: با حافظ زندگی می کنم
به گزارش سرویس فرهنگ و هنر خبر ناب به نقل از خبرآنلاین - این شاعر که امسال تصحیح او از دیوان حافظ منتشر شده است، در گفت وگو با ایسنا، درباره دیگر کتاب جدید خود «درک من از درک حافظ و زیبایی شناسی او» گفت: تصورم این است که درک من از درک حافظ و زیبایی شناسی او با دوستان دیگر کمی و شاید خیلی فرق داشته باشد؛ حدودا ۵۰ سال است که حافظ می خوانم و در شعرش دقیق می شوم و حدود ۳۰ سال است که دارم بر روی شعر حافظ کار می کنم.
او افزود: مطمئن نیستم که حافظ عارف بوده یا نه. به نظرم مهم ترین مسئله و مشغله حافظ، «شعر» بوده است. این درک را به مرور در یک کتاب مفصل به نام «درک من از درک حافظ و زیبایی شنایی او» نوشته و به نشر نگاه داده ام که در حال آماده سازی برای چاپ است.
شمس اظهار کرد: انتشار این کتاب، برای من مسئله حساسی است؛ می خواهم دقت بیشتری بر روی آن داشته باشم و به گونه ای نباشد که بعدا بگویم خوب می شد به این نکته بیشتر توجه می کردم. مرتب دارم کتاب را مرور می کنم، گاه جایی چیزی اضافه می کنم و گاه چیزی را کم. این روزها بیشتر بر تاریخ تصوف تمرکز می کنم و عرفان را بیشتر نگاه می کنم تا ببینم چه جنبه هایی از عرفان روی حافظ تأثیر داشته است. اینکه چه جنبه های فکری و زیبایی شناختی بر شعر حافظ تأثیر داشته، مهم است. اگر بعدا به نظر خودم رسید که کتاب آمادگی کامل برای چاپ دارد، منتشرش می کنم.
او با اشاره به اینکه این کتاب در حدود ۵۰۰ صفحه خواهد بود، تأکید کرد: می خواهم کتابی که منتشر می شود، کتابی باشد که به دل خود من بنشیند و بگویم همینی بود که می خواستم درباره درکم از درک حافظ بنویسم.
این شاعر و منتقد ادبی درباره اینکه حافظ از شاعرانی است که هر کسی درک متفاوتی از شعرش دارد و شاید بتوان گفت در تاریخ شعر، شاعر عجیبی است، گفت: در این کتاب به این نکته پرداخته ام که «چرا حافظ شاعر عجیبی است؟»؛ یک نکته این است هر شعری که تمام شاعران پیش و بعد از حافظ می گفتند درباره یک موضوع بود، مثلاً اگر درباره عرفان شعر می گفتند، فقط درباره عرفان بود، اگر شعر مدح بود، از ابتدا تا انتها مدح بود. اما شعر حافظ این طور نیست. در یک غزل حافظ، بیت ها الزاما به هم مربوط نیستند، یک بیت عرفانی است، یک بیت طنز است و بیت دیگر نیست انگارانه است. فقط حافظ توانسته این کار را انجام دهد؛ اما به رغم تفاوت ها در هر بیت، شاهد یک دستی هم در غزلش هستیم. جذابیت و رمزآمیز بودن حافظ به همین دلیل است.
او در ادامه با تأکید بر اینکه فقط حافظ توانسته این کار را انجام دهد، گفت: بعد از حافظ و در دوره سبک هندی تقریبا همه شاعران همین کار را کرده اند و ابیاتشان الزاما به هم ربطی ندارد اما نتوانسته اند مانند حافظ فضای یک دستی به دست بیاورند؛ نه اینکه اصلا نتوانسته باشند اما مانند حافظ نتوانسته اند وجه عاطفی به شعر بدهند تا شعر یک دست و تأثیرگذار شود وگرنه صائب و کلیم و عرفی شاعران کوچکی نبودند اما این توانایی و یک دستی عاطفی را نداشتند و عجیب بودن حافظ در آن است.
او در پاسخ به این پرسش که با توجه به وسواسی که برای انتشار این کتاب دارد، انتظار مخاطبان چه زمان به سرانجام می رسد، گفت: خودم دلم می خواهد هرچه زودتر کتاب تمام شود. عید سال گذشته، به ناشر گفته بودم دیگر می تواند شروع به چاپ کند اما قبل از چاپ، دو نسخه به من بدهد تا نگاهی به آن بیندازم و کتاب را دوباره نگاه کنم. ناشر هم کتاب را چاپ کرد و همان نگاه دوباره باعث شد یک سال دیگر هم بر روی کتاب کار کنم. دقیقا نمی دانم نسخه نهایی را چه زمانی به ناشر خواهم داد.
شمس لنگرودی در ادامه خاطرنشان کرد: برای من کتاب حافظ، فقط کتاب نیست بلکه یک جور زندگی کردن با خودم از طریق حافظ است. شاید این طور بگویم، بهتر باشد زیرا هربار که کتاب حافظ را باز می کنم، نکته جذابی در آن می بینم، هر دفعه که این کتاب را باز می کنم شعرها بر من اثر عاطفی قوی ای می گذارد بنابراین دارم با آن زندگی می کنم و نمی دانم کی تمام می شود. البته این را هم بگویم هرروز بر روی این کتاب کار نمی کنم. هیچ گاه بر روی هیچ کاری متمرکز نمی شوم. دو سه ماه است سراغش نرفته ام، هرگاه خلوتی پیدا کنم و تمرکز دیگری بر روی آن بگذارم فکر کنم سه چهار ماه دیگر تمام شود.
شمس لنگرودی بر اساس کتاب «درک من از درک حافظ و زییایی شناسی او»، تصحیحی از «دیوان اشعار حافظ» را هم در سال ۱۴۰۳ در نشر نگاه منتشر کرده است.
او در پیش سخن این تصحیح نوشته است: «در کتاب «درک من از درک حافظ و زیبایی شناسی او» که در موسسه انتشاراتی نگاه در دست انتشار است به تفصیل درکم را از حافظ و شعر او شرح داده ام. بر اساس آن درک است که دیوان حاضر را تهیه کرده ام. یعنی با در نظر داشتن درکم از درک حافظ نسبت به هستی و زیبایی شناسی، از میان واژه های متفاوت در دیوان های مختلف حافظ، واژه هایی را برگزیده ام که به زعم من به حافظ نزدیک تر است. با این اوصاف، کار من نه در عرصه پژوهشی، بلکه زیبایی شناختی است؛ یعنی تمرکز من نه روی قدیمی تر بودن بلکه حافظانه تر بودن بوده است. البته گفته و ناگفته قصد بسیاری از پژوهشگران نیز همین بود ولی درک ها و نگاه ها و انگیزه ها و راهبردهای متفاوت به نتایج متفاوتی می رسد؛ چنان که درک من از درک حافظ بسیار متفاوت است از درک مثلا استاد پرویز ناتل خانلری؛ که در نتیجه ما را به گزینش واژه های متفاوت می رساند...
نکته اصلی سخنم در کتاب «درک من از درک حافظ و زیبایی شناسی او» این است که استفاده حافظ از تعابیر و تفاسیر و لحن و زبان و واژه های عرفانی الزاما دلیل بر عارف بودن نیست. مشغله حافظ شعر است و همه امور از جمله عرفان برای او محمل و امکانی برای از قوه به فعل درآودن شعر است. اعتبار حافظ، استعاری کردن همه امور در شگردهای نبوغ آسای زبان است.»
این خبر توسط سایت خبرآنلاین منتشر شده و خبر ناب صرفا آن را به اشتراک گذاشته است.
منبع : خبرآنلاین
خلاقیت هوش پران مرجانه گلچین برای فرار از مشکل قطعی آب و برق و گاز - ذات الریه کردم!
فیلم آواز باشکوه پانته آ پناهی ها و رقص داش مشتی پرویز پورفلاحی ! - حماسه 2 بازیگر ایرانی !
فیلم برتر - بهاره رهنما: پیمان می دانست امیرخسرو دوستم دارد ! - نظر شوهر اول درمورد شوهر دوم بهاره رهنما
سحر زکریا عزادار شد
عکس جذاب بهار کاتوزی کنار پدر خوشتیپش
حضور بازیگران و هنرمندان ایرانی در ضیافت شام نیمه شعبان - روزبه معینی، الیکا عبدالرزاقی، امین زندگانی، نیلوفر خوش خلق و... +عکس
واکنش حامد بهداد به سرقت از دانشجوها در دانشگاه
فیلم نخستین اجرای عموپورنگ در تلویزیون - اصلا قیافش عوض نشده مگه میشه بعد 25 سال تغیر نکرد
فیلم آواز باشکوه آهنگ ماه عسل با صدای بهنام بانی ! - با چشمان بسته در رویایی ترین و احساسی ترین کنسرت عاشقانه اشک بریزید
فیلم آواز پرشکوه مهدی کوشکی و زن چهارمش با آهنگ (همه چیم یار یار قربون وای وای) !
استوری غم انگیز پرستو صالحی برای پدرش
سکانس عاشقانه خاتون با بازی اشکان خطیبی و نگار جواهریان
بهاره رهنما درمورد ازدواجش با یک سوپر تریلیاردر: در مقابل پولدارهای جامعه، من آدم فقیری به حساب میام!
تصاویری از عمو پورنگ و ملیکا شریفی نیا در اکران یک فیلم
(عکس) تغییر شکل و استایل (نیلوفر پارسا - بیتا) سریال آوای باران بعد 11 سال
خانم گیلدخت هم با این استایل به جشنواره آمده بود و غافل شدیم
پژمان جمشیدی دایناسور می شود
لحظه ای که خواننده پاپ روی صحنه حرف دل مردم را زد! - بشنوید
داستان اصلی سریال پایتخت 7 در مورد چیست؟
من برای یوسف پیامبر خیلی هزینه دادم - شخصیت من در (شهرزاد 2) ذلیل شده بود! - ببینید
پخش یک سریال خاطره انگیز از امشب در تلویزیون
برگزاری کنسرت خانم ها در پارک های بانوان
فوتسالیست شدن الناز شاکردوست با بازوبند کاپیتانی - ببینید
میدان امام حسین(ع)، میدانی برای تعامل بیشتر شهروندان
فرهنگ سازی در فرهنگسراها
بازداشت قاچاقچی مواد مخدر با عروسک ولنتاین
افشاگری ستاره هالیوود درمورد نحوه انتخاب بازیگران سینما
تاریخ تهران به روایت ابن بابویه