سرویس ناب پلاس - قبل از لوله‌کشی آب و سدسازی‌های امروزی برای نگهداری آب حاصل از بارش فصل بارانی سال راهکارهای متفاوتی بود که مهم‌ترین آن آب‌انبار بود و به علت اهمیتشان، بناهای مهم شهر را در کنار آب‌نبارها می‌ساختند. ...
آبگوشت پارتی بازیکنان مطرح پرسپولیس با حضور خانم بازیگر  + عکس

به گزارش سرویس پلاس خبر ناب به نقل از رکنا - بر اساس نخستین نقشه اصولی تهران در دوره ناصرالدین شاه، در جنوب شرقی تهران با فاصله کمی از دروازه شاه عبدالعظیم و مجاورت شرقی راسته اصلی بازار در درون محله چاله میدان، آب انبار سید اسماعیل معروف به سِد اسمال قرار داشت.

آب انبار یک تکه از مجموعه بزرگ سد اسمال است که شامل امامزاده، بازار، آب انبار، مسجد و مدرسه است و سنگ بنای هسته اصلی آن به دوره تیموریان برمی گردد. با توجه به این سند، عنوان قدیمی ترین بنای شهر تهران به امامزاده سد اسمال می رسد.

تاریخ آب انبار اما داستان پیچیده تری دارد. طبق نوشته کتاب عهد ناصری، تاریخ این بنا به دوره سلجوقیان رسیده، در دوره صفویه مرمت شده و در گذر زمان گرد فراموشی به رویش نشست. آب انبار صرف نظر از تاریخش بر پایه آب انبارهای قبلی دوباره ساخته می شود.

آبگوشت پارتی بازیکنان مطرح پرسپولیس با حضور خانم بازیگر  + عکس

پیش از ساخت آب انبار، بیشتر این اراضی به محل تجمیع زباله ها تبدیل شده بود اما ساخت آب انبار و بازار سد اسمال این قسمت را به یک قطب قدرتمند تبدیل می کند. آب انبار سد اسمال یکی از بزرگترین آب انبارهای تهران بود که با 43 پله و ستون های بی شمارش عمقی برابر با ده متر و حجمی بیشتر از 11هزار متر مکعب داشت.

اما ویژگی معروف این آب انبار خنک بودنش حتی در اوج تابستان بود. این خنکی نیز به دلیل فرم خاص ایزولاسیون و عایق کاری آب انبار هست که به اندازه یک چارک سرب مذاب در کف آب انبار اندود شده بود و این سرب منهای مسائل بهداشتی که در اثر مرور زمان ممکن بود در آب ایجاد کند، یکی از دلایلی بود که خنکای آب موجود در انبار حفظ شود تا جایی که این آب را به به آب چشمه ساران دربند و توچال تشبیه کرده بودند و بخاطر جریان هوایی که از روی این آب خنک رد میشد، هوای آب انبار نیز به هوای توچال و دربند تشبیه می شد.

آبگوشت پارتی بازیکنان مطرح پرسپولیس با حضور خانم بازیگر  + عکس

مساله بهداشت به خصوص در اواخر دوره قاجار، به خصوص بعد از قحطی بزرگ بسیار پررنگ شد و آب آشامیدنی از مهم ترین علل بیماری مردم شهر تهران شد. آب لوله کشی شهر تهران در دوره قوام السلطنه در سال 1326 به یک شرکت انگلیسی واگذار شد. اما تا سال های بعد حتی تا اواسط دهه 30 هنوز بخشی از آب شرب شهر تهران توسط گاری های آب بر به شکلی تامین می شد و آب قنات را به درِ خانه ها می آوردند اما کم کم از اوایل قرن جاری خورشیدی، سازوکارهای سنتی و باستانی رساندن آب به مردم شهر یا روستا به تدریج تغییر کرد و همین مساله باعث شد کارکرد آب انبار سد اسمال به تدریج عوض و دوباره متروک شود.

آب انبار که متروک شد بعدها به مکانی برای جنایت و پنهان کردن اجساد تبدیل شد تا اینکه با نظارت اوقاف در سال 1348 این بنا در اختیار حاج حسن آقاجانی (گلابگیر) قرار می گیرد و او طی فرآیند بازسازی این مکان را به یک قهوه خانه سنتی تبدیل می کند. در اواخر دهه چهل، توجه و بازگشت به فضاهای تاریخی باب شد و به نوعی بناهای قدیمی به فضاهای امروزی تبدیل می شد که مورد توجه قشر روشنفکر قرار می گرفت.

آبگوشت پارتی بازیکنان مطرح پرسپولیس با حضور خانم بازیگر  + عکس

آبگوشت پارتی بازیکنان مطرح پرسپولیس با حضور خانم بازیگر  + عکس

ایده های خاص حاج حسن گلابگیر با چیدمان خاصِ کلکسیونی از وسایل عتیقه، فضاهای جذابی را برای مشتریان به ارمغان آورده بود. مجموعه ای از تابلوهای درجه یک حاج حسن گلابگیر نیز مشهور بود و به فضای رستوران جلوه ویژه ای داده بود. این فضا میزبان مشتریان خاص خود بود؛ بیشتر پاتوق توریست ها و گاهی نیز فوتبالیست ها. همچنین سرو مشروبات الکلی نیز در این مکان ممنوع بود.

در سال 1354 مهمانی ای در قهوه خانه که حالا به موزه آب انبار معروف شده بود، برگزار شد. جمعی از ورزشکاران مِن جمله بازیکنان تاج و پرسپولیس مهمان ضیافتی بودند که به «آبگوشت پارتی» معروف شد. ماجرای عکس مشترک حسن روشن با پوری بنایی هم از داستان های جنجالی آن روزها شد.

آبگوشت پارتی بازیکنان مطرح پرسپولیس با حضور خانم بازیگر  + عکس

آبگوشت پارتی بازیکنان مطرح پرسپولیس با حضور خانم بازیگر  + عکس

آب انبار مثل خیلی از رستوران ها میزبان مراسمی نظیر تولد و عروسی بود. مراسمی همراه با سیاه بازی، روحوضی و تئاتر. همچنین ویژه بودن فضای قهوه خانه، آن را به مکانی محبوب برای لوکیشن های سینمایی تبدیل کرده بود.

اما این رفت آمدها چه تاثیری روی محله می گذاشت؟ خب در آن مقطع زمانی، رجعت به گذشته یک کانسپت روشنفکری محسوب می شد و آدم های آوانگارد، گذشته را به نوعی پرزنت می کردند و گذر اتومبیل های آخرین مدل و افراد مشهور به فضای محل جلوه ویژه ای بخشید و منطقه چاله میدان و سید اسماعیل به مکان ویژه تری تبدیل شد.

آبگوشت پارتی بازیکنان مطرح پرسپولیس با حضور خانم بازیگر  + عکس

اما عمر قهوه خانه به ده سال نرسید. یک سال پس از انقلاب به دلیل اختلاف با دارایی جمع شد. پس از بازپس گیری ملک توسط حاج حسن گلابگیر او دیگر حالی برای ادامه دادن نداشت. حالا نیز به بهشتی برای سارقان تبدیل شده و دیگر خبری از رنگین کمانِ درخشان بازار تهران نیست.

آبگوشت پارتی بازیکنان مطرح پرسپولیس با حضور خانم بازیگر  + عکس

آبگوشت پارتی بازیکنان مطرح پرسپولیس با حضور خانم بازیگر  + عکس

داستانی که روایت شد، خوانشی بود از قسمت بیست و ششم «رادیو نیست» که به ماجراهای یکی از پاتوق های خانوادگی و توریستی قدیم پرداخته بود.

 منبع : برترین ها

این خبر توسط سایت رکنا منتشر شده و خبر ناب صرفا آن را به اشتراک گذاشته است.

منبع : رکنا

اخبار گوناگون در خبر ناب
آخرین اخبار سرویس ناب پلاس