یاد روشنِ حسین بنایی

به گزارش سرویس اجتماعی خبر ناب به نقل از خبرآنلاین - این دو شخصیت، نقش برجسته ای در آموزش و پرورش نوین ایران داشته اند؛ میرزا حسن رشدیه با خون دل و پیگیری های خستگی ناپذیر، بنیان گذار مدرسه های نوین کشور شد. یوسف اعتصام الملک هم با ترجمه ی کتابی در مسائل تربیتی زنان که با عنوان تربیت نسوان منتشر شد و ترجمه ها و تآلیف های دیگر، و با تربیت دخترش پروین اعتصامی که از اعجوبه های فرهنگی ایران زمین است، در شکل گیری آموزش و پرورش علمی و همگام با جهان، از تاریخ سازان کشور ما بوده است.

از میان شخصیت های برجسته ی تعلیم و تربیت در ایران، حتماً می توان دکتر حسین بنایی (۱۳۷۰ - ۱۲۹۰) را هم نام برد. او قطعاً جزو چند چهره ی درجه ی اول و اثرگذار در شورای عالی جوانان، وزارت فرهنگ، سازمان تربیت بدنی، سپاه دانش، کمیته ی ملی المپیک و چند تشکیلات آموزشی و تربیتی دیگر ایران بوده، و در موضوع پیش آهنگی و احداث اردوگاه ها و خانه های پیش آهنگی، برجسته ترین چهره ی ایران و یکی از شخصیت های برجسته ی جهانی به شمار می رود که در کمیته ها و همایش های جهانی پیش آهنگی و در تشکیلات ورزشی سازمان ملل نقش آفرینی داشته است. او نخستین ایرانی بوده که در علوم تربیتی و تربیت بدنی، دکترا گرفت.

بنایی، اگرچه در خانواده ای با وضع مالی و فرهنگیِ بالاتر از متوسط رشد کرد (پدرش معماری صاحب قریحه و معروف بود که طبع شعر هم داشت) اما شخصیتی خودساخته بود. او از نوجوانی، از این و آن چیز یاد می گرفت: در نهر آب مشهد بی مربی شنا یاد گرفت؛ با دیدن سیرک بازان، حرکت های ژیمناستیکی را فراگرفت؛ با تماشای کار یک نقاش، در نقاشی صاحب نام شد؛ در دبستان با وجود نظام غلط و مبتنی بر تنبیه آن زمان، سرآمد دانش آموزان شد؛ از نوجوانی مهارتِ کسب درآمد را به دست آورد و استقلال مالی یافت؛ و... چنین بود که بعداً در همه ی این زمینه ها توانست ضمن تلفیق پشتکار خود با تحصیل علوم مرتبط، به شخصیتی مؤثر و ملی و حتی جهانی در این رشته ها بدل گردد.

بنایی در زمره ی مردان عمل بوده است، یعنی کسی که هیچ گاه حتی زمانی که مقام های کشوری بالا و رتبه ی استادی دانشگاه را داشت، از به دست گرفتن بیل برای باغبانی یا کمک در ساخت اردوگاه ابایی نداشت. او اگرچه به زبان های انگلیسی و فرانسوی تسلط داشت و چندین مقاله و جزوه و کتاب ترجمه یا تألیف کرده بود، اما بیش از هر چیز با عملِ خود و اجرای برنامه های میدانی بود که توانست به ده ها هزار تن یاد دهد که چگونه ورزش کنند، علم بیاموزند، کار هنری کنند، باغی بسازند و آن را به سودآوری برسانند، مرغ و ماهی و زنبور عسل پرورش دهند، اردو بزنند، از کوه بالا بروند، تعاونی راه بیاندازند، کار مشارکتی کنند، و خدمتگزار میهن باشند. او بارها این ضرب المثل انگلیسی را بر زبان آورده بود که: «تحصیلاتِ بی عمل بیهوده است، و عملِ بی دانش خطرناک» (education without action is futile, action without education is fatal) و خودش مصداق بارزی بود از تلفیق آگاهانه ی علم و عمل.

نکته ی ارزشمندِ دیگر در زندگی حسین بنایی که به ویژه با توجه به شرایط امروزینِ حاکم بر کشور درس آموز است، این که وی به معنای اصیل کلمه پاک دست بود و با آن که پروژه های عظیمی را راهبری و اجرا کرد که فقط یک نمونه ی آن راه اندازی ۱۴۵ اردوگاه و ۲۶۷ خانه ی پیش آهنگی بوده، کم ترین سوء استفاده ی مالی و اختلاسی نداشت. پس از انقلاب (که بنایی به خاطر پست های مدیریتی رده بالایی که داشت، مدت کوتاهی بازداشت شد) این قضیه آزموده شد و وی از آن سرافراز بیرون آمد و دریافتند که با حقوق دولتی خود روزگار می گذرانده و حتی از محل آن، بخشش های نیکوکارانه هم داشته است. نکته ی آموزنده ی دیگر از زندگی او که می تواند سرمشقِ مدیرانِ امروز قرار گیرد، سرعت عمل او در اجرای پروژه ها است. بنایی کارهای عظیمی مانند ساخت اردوگاه های منظریه و کلک چال و باغرود را در دو سه سال و با بودجه هایی بسیار معقول (که بخش بزرگی از آن ها از محل کمک های مردمی و کارهای داوطلبان تأمین می شد) انجام داد.

بنایی علاوه بر فعالیت در ورزش هایی مانند شنا و ژیمناستیک و کشتی و والیبال و فوتبال، به کوه پیمایی علاقه ی ویژه داشت، چنان که از کودکی و نوجوانی به کوه های اطراف مشهد صعود می کرد و ضمن آشنا شدن با منوچهر مهران، از پایه گذاران ورزش نوین ایران، در سال ۱۳۲۵ با او و گروهی از دیگر کوه نوردان خراسانی نخستین صعود بزرگِ خراسانی ها به دماوند را به انجام رساندند. از خدمت های بزرگ او به ورزش کوه پیمایی، احداث اردوگاه پیش آهنگی کلک چال در ارتفاع ۲۶۵۰ متری دامنه های جنوبی توچال در شمال تهران بوده که به مسیری همگانی بدل شده و تا کنون میلیون ها تن از این مسیر بالا و پایین رفته اند. او محوطه ی کلک چال را در سال ۱۳۴۰ به بهای هشتادودوهزار تومان برای سازمان پیش آهنگی خرید و خودش در جریان ساخته شدن اردوگاه، حدود پانصد بار از منظریه تا کلک چال صعود کرد و در اجرای عملیاتِ ساخت مشارکتِ عملی داشت. سرپرستی صعود هفتصد نفره به قله ی فوجی یاما در "جامبوری" جهانی ژاپن به سال ۱۳۵۰ هم از جمله فعالیت های کوه نوردی او بوده است.

دکتر بنایی دوستدار طبیعت و محیط زیست هم بود؛ در دورانی که هنوز مسأله ی محیط زیست مانند امروز مطرح نبود، بنایی به حفظ طبیعت و موضوع درخت کاری اهمیت بسیار می داد، چنان که فقط دو نمونه از اثرگذاری های وی را می توان در حفظ و به سازی باغِ کم مانند منظریه در شمیران، و حفظ و گسترش باغ به وسعت چند هزار هکتار در باغرودِ نیشابور دید. او، همچون بسیار از دیگر پیشگامان حفظ محیط زیست، در جوانی اهل شکار هم بود، اما بعدها آن را کنار گذاشت و به شکلی جدی در آموزه هایی که به بچه ها و جوانان ارایه می داد، به موضوع حفظ و گسترش فضای سبز پرداخت.

دکتر حسین بنایی مردی با مهارت های چندگانه بود که در بیشتر آن ها به واقع استاد تمام بود؛ به جز مهارت های پیش آهنگی و تعلیم و تربیتی و ورزشی و مدیریتی، یکی دیگر از مهارت هایش، خوشنویسی و نقاشی بود که در این زمینه می توان به تابلوی استادانه ای که از چهره ی فرضیِ فردوسی در ۲۳ سالگی کشیده و گویا اینک در تالار فردوسی دانشگاه مشهد است، اشاره کرد. او طبع شعر هم داشت و در این زمینه سروده هایی به زبان پارسی استاندارد و نیز گویش خراسانی دارد. و باز از کارهای پیشتازانه اش می توان به گردآوری و مستند کردن بازی های محلی خراسان اشاره کرد.

با توجه به نکته های بالا، جای تأمل و تأسف است که پس از انقلاب، نتوانستیم به درستی سره را از ناسره تشخیص دهیم و در نتیجه مدیران نابغه ای مانند حسین بنایی را کنار گذاشتیم و بناها و سازمان های ایجادشده از سوی ایشان را غالباً به باد فنا دادیم...!

4747

این خبر توسط سایت خبرآنلاین منتشر شده و خبر ناب صرفا آن را به اشتراک گذاشته است.

منبع : خبرآنلاین