چرا پرستاران ترک خدمت می کنند؟ وزارت بهداشت از مشکلات آنها خبر دارد؟

و گفته بود: «در مجموعه نظام سلامت سالانه حدود ۴ تا ۵ هزار نفر شامل پزشک، کارمند عادی، پرستار و… بازنشسته می شوند. برخی از پرستاران هم ممکن است پس از پایان طرح، تمایل به اشتغال نداشته باشند؛ چراکه پرستاری یک حرفه سخت و پرمشقت است و شیفت های طولانی دارد.»

گفت وگو با پرستاران جوان و باسابقه نشان می دهد که این روند همچنان ادامه دارد و نیروهای پرستاری به دلیل فشار کاری زیاد و بی عدالتی در پرداخت ها تمایل زیادی به خروج از سیستم درمانی پیدا کرده اند. آنها در گفت وگو با هم میهن از دلایل استعفای خود می گویند.

ترک کار فقط در میان پرستاران جوان مراکز درمانی نیست و دامنه آن به نیروهای باسابقه تر هم رسیده است که ترجیح می دهند با وجود سابقه کار بالا، استعفا دهند. یکی از این نیروها که تمایلی ندارد نامی از او در گزارش برده شود، با 25 سال سابقه کار در بخش اورژانس یکی از بیمارستان های استان گیلان، اواخر سال گذشته استعفا داد و دیگر حاضر نیست به کار پرستاری برگردد. او می گوید: «نیرویی که یک سوم من سابقه کار دارد، پست ستادی می گیرد و پشت میزنشین است، اما من با 50 سال سن باید شب کاری داشته باشم. سیستم کارگزینی بیمارستان ها هم ناکارآمد است. برای مثال شهر محل سکونت من تا بیمارستان یک ساعت فاصله دارد و با در نظر گرفتن ترافیک شهرهای شمالی ممکن است دو ساعت طول بکشد تا به محل کارم برسم، اما بیمارستان به ازای هر یک دقیقه تاخیر، 16دقیقه کسری حقوق رد می کرد. در کدام بخش قانون خدمات کشوری به این موضوع اشاره شده است؟ حتی ممکن بود یک شیفت عصر و شب را در پایان ماه حساب نکنند. می گفتند دستگاه تشخیص چهره، دو بار چهره شما را تشخیص داده است.»

آغاز ترک کار پرستاران در دهه 90

تا امروز مسئولان وزارت بهداشت واکنشی به افزایش موارد استعفای پرستاران نداشته اند و مدتی پیش هم یکی از اعضای کمیسیون بهداشت مجلس گفته بود، اطلاعی از جریان استعفای پرستاران شهدای تجریش ندارد. تنها واکنش های رسمی مربوط به فعالان صنفی پرستاری است که می گویند موارد ترک کار در بیمارستانهای کوچک هم در حال افزایش است.

محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار، به هم میهن می گوید که در شرایط فعلی با هر بیمارستانی صحبت کنید، به شما می گویند که تعدادی پرستار رفته اند یا گروهی در حال آماده شدن برای مهاجرت هستند: «پرستارانی که مهاجرت نمی کنند و ترجیح می دهند کار نکنند. این پرستاران می گویند ما در ماه 12 میلیون درآمد داریم که با کارانه به 14 میلیون می رسد، با این شرایط اگر در خانه بمانیم استهلاک کمتری داریم. آنها به دلیل تنش های شغلی ترجیح می دهند کار را رها کنند و در خانه بمانند. این سیستم با پاک کردن صورت مسئله حل نمی شود. ترک خدمت و مهاجرت پرستاران باید به صورت یک پدیده از سوی سیستم مدیریتی پذیرفته شود و بعد به دنبال راهکاری برای آن باشیم. ما سال هاست می گوییم که بیمار از کمبود پرستار آسیب می بیند، اما کسی توجهی نمی کند. حالا پرستاران عنوان می کنند که فرصت برای انجام برخی کارها ندارند، اما مسئولان می گویند اگر هم کاری را انجام ندادید، در پرونده آن را ثبت کنید، درحالی که این اقدام برای بیمار انجام نشده است. ما سال ها قبل این موارد را می دانستیم، اما حالا پرستار آن را مطرح می کند.»

او ادامه می دهد: «آمار 15 درصدی ترک کار پرستاران تکان دهنده است و تصور می کنم که این آمار ترک کار در میان پرستاران مرد بیشتر است. بدون شک نرخ ترک کار پرستاران در دهه 90 به مراتب سال های قبل از آن بیشتر است. پرستاران ما گاهی سه شیفت هم کار می کنند. پرستاری که خسته و بی انگیزه است و بی عدالتی می بیند، مردم از این روند خسارت می بینند.

بخش زیادی از جامعه پرستاری ناراضی است و به ستوه آمده است. این پرستار نارضایتی خود را چطور اعلام کند؟ این موضوع در طول سال های گذشته بارها به مدیران و مسئولان اعلام شده اما نتیجه ای نداشته است و حالا هم اگر اعتراض کنند توبیخ و اخراج می شوند. سازمان بهداشت جهانی می گوید، حداقل استاندارد تعداد پرستار سه نفر در ازای هر هزار نفر جمعیت است و هرچقدر کمتر باشد، به همان نسبت با مرگ ومیر بیماران ارتباط مستقیم دارد.»

شریفی مقدم اضافه می کند که هنوز بسیاری از بخش های بیمارستان مهدی کلینیک به دلیل کمبود پرستار فعال نشده است. فراخوانی برای جذب 500 بیمار داده شده، اما کسی استقبال نمی کند. همکارانی که به خارج از کشور رفته اند، می گویند با وجود اینکه کار در این کشورها سخت است، اما در پایان ماه رقم خوبی بابت کار به پرستار داده می شود و می توانند سختی کار را تحمل کنند.

او درباره موارد استعفای ترک کار هم می گوید: «ترک کار همیشه وجود داشته اما در سه، چهار سال گذشته شیب تندتری پیدا کرده است. استعفاهای اعتراضی و نمادین اخیر هم، جدید و برای نشان دادن اعتراضات جمعی پرستاران است. پرستار می گوید حالا که می خواهم بروم، باید دیگران هم در جریان قرار بگیرند.»