دشمن دشمن شما، واقعا دوست شما است؟

دشمن دشمن شما، واقعا دوست شما است؟

۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ - ۱۴:۴۶ زمان مطالعه : 3 دقیقه
سرویس علم و فناوری - بسیاری از مردم این جمله معروف را شنیده‌اند که دشمنِ دشمن من، دوست من است. این مفهوم را اولین بار فریتس هایدر (Fritz Heider)، روان‌شناس اتریشی، در دهه ۱۹۴۰ در نظریه تعادل اجتماعی معرفی کرد. دانشمندان سال‌ها در تأیید این نظریه دچار مشکل بودند. اما حالا گروهی از پژوهشگران دانشگاه نورث‌وسترن با استفاده از فیزیک آماری نشان داده‌اند که این نظریه واقعاً صحت دارد.

به گزارش سرویس علم و فناوری خبر ناب به نقل از فرارو - دانشمندان برای اولین بار یک مدل شبکه اجتماعی با استفاده از فیزیک آماری توسعه داده اند که صحت نظریه تعادل اجتماعی هایدر را نشان می دهد.

به گزارش دیجیاتو، نظریه تعادل اجتماعی هایدر توضیح می دهد که انسان ها ذاتاً می کوشند تا در محافل اجتماعی به هماهنگی برسند. طبق این نظریه، چهار اصل وجود دارد که باعث تعادل روابط می شوند:

دشمنِ یک دشمن، یک دوست است.

دوستِ یک دوست، یک دوست است.

دوستِ یک دشمن، یک دشمن است.

دشمنِ یک دوست، یک دشمن است.

مطالعات بسیاری تلاش کرده اند تا این نظریه را با استفاده از علم شبکه و ریاضیات تأیید کنند. اما این تلاش ها بی ثمر بوده اند، زیرا شبکه ها با روابط کاملاً متعادل فاصله دارند. سوال این است که آیا شبکه های اجتماعی از یک مدل شبکه متعادل تر هستند یا نه. بسیاری از مدل های شبکه ساده تر از آن هستند که بتوانند پیچیدگی های روابط اجتماعی را در خود جای دهند. از این رو، نتایج آن ها با واقعیت ناسازگار است.

پژوهشگران دانشگاه نورث وسترن در مطالعه خود با موفقیت دو بینش کلیدی را گنجانده اند که، سرانجام بعد از ۸۰ سال، صحت نظریه تعادل اجتماعی هایدر را نشان می دهد. اول این که همه یکدیگر را نمی شناسند؛ دوم، بعضی ها در روابط خود مثبت تر از دیگران هستند. پژوهشگران این دو نکته را از مدت ها قبل می دانسته اند، اما نمی توانستند آن ها را همزمان در مدل های خود به کار بگیرند.

دشمن دشمن شما، واقعا دوست شما است؟

یکی از پیش بینی های نظریه تعادل اجتماعی این است که دو قطب سیاسی مخالف در یک جامعه ایجاد خواهند شد.

نظریه تعادل اجتماعی چه می گوید؟

نظریه تعادل اجتماعی هایدر از گروه های سه نفره استفاده می کند تا این فرض را توضیح دهد که انسان ها به دنبال روابط راحت و هماهنگ هستند. در روابط متعادل، همه همدیگر را دوست دارند. یا اگر یک نفر از دو نفر دیگر بدش می آید، آن دو با یکدیگر دوست هستند. روابط زمانی نامتعادل می شوند که هر سه نفر از هم بدشان می آید، یا یک نفر دو نفر را که همدیگر را دوست ندارند دوست دارد. چنین روابطی منجر به تنش و اضطراب می شوند.

این توضیحات با چیزی که در جوامع می بینیم بسیار سازگار هستند. در دنیای امروز دوقطبی های شدیدی وجود دارد که خود را به صورت قطب های سیاسی نشان می دهند. اگر تمام افرادی که شما دوست شان دارید، تمام افرادی را که دوست شان ندارید دوست نداشته باشند، نتیجه دو حزب سیاسی خواهد بود که از یکدیگر متنفر هستند.

استفاده از محدودیت ها در مدل های شبکه

در یک مدل شبکه، هر فرد یک گره و رابطه او با فرد دیگر یک لبه است که می تواند یک کیفیت خاص داشته باشد. دانشمندان پیش تر روابط دوستی یا دشمنی را در شبکه ها به صورت تصادفی مشخص می کردند. چنین مدل هایی از شبکه نمی توانند واقعیت جوامع را با موفقیت نشان دهند.

پژوهشگران نورث وسترن، ایستوان کوواک (István Kovács) و بینگ جیه هائو (Bingjie Hao)، از رویکرد تصادفی استفاده نکردند. برای این که تعاملات تصادفی باشند، هر گره (فرد) باید شانسی برابر برای مواجهه با گره های دیگر داشته باشد. اما در زندگی واقعی چنین نیست؛ مثلاً ممکن است شما هیچ گاه دوستِ دوست خود را نبینید.

کوواک و هائو مدل خود را به گونه ای ساختند که احتمال مثبت یا منفی بودن روابط کل شبکه، براساس مثبت یا منفی بودن روابط موجود تعیین می شود. این روابط همچنان تصادفی هستند، اما تصادفی بودن آن ها محدوده ای دارد که طبق توضیحات نظریه هایدر تعیین می شود. آن ها همچنین این نکته را در نظر گرفتند که برخی از افراد در روابط خود دوستانه تر هستند؛ یعنی احتمال مثبت بودن روابط آن ها بالاتر است.

آن ها مدل خود را روی داده های نظرات وبسایت Slashdot، روابط نمایندگان مجلس آمریکا، تعاملات تُجّار بیت کوین، و نظرات محصولات وبسایت Epinions اجرا کردند. این مدل توانست این شبکه ها را با موفقیت مدلسازی کند. در نتیجه، شبکه های اجتماعی با نظریه تعادل هایدر سازگار هستند. پژوهشگران می گویند این مدل نشان می دهد که حتی می توان این نظریه را به گروه های چهار نفره یا بیشتر بسط داد.

این خبر توسط سایت فرارو منتشر شده و خبر ناب صرفا آن را به اشتراک گذاشته است.

منبع : فرارو

اخبار گوناگون در خبر ناب