چرا ایرانی ها، پزشک عمومی را قبول ندارند؟ - گمشده ای به نام پزشک عمومی روی تابلوی مطب ها

به گزارش سرویس اجتماعی خبر ناب به نقل از همشهری - پروانه بندپی: در همه کشورهای توسعه یافته، پزشک عمومی جایگاه مهم و قابل توجهی دارد اما در ایران، پزشکان عمومی عمدتا مورد اقبال مردم نیستند و توجه غالب مردم به سمت پزشکان متخصص است.

در کشورهای توسعه یافته، «سیستم ارجاع» وجود دارد و اجرا می شود. به این صورت که بیمار قبل از مراجعه به متخصصِ هر رشته ای باید برای بیماری های مختلف نزد پزشک عمومی برود و پزشک عمومی در صورت صلاح دید، او را به پزشک متخصص ارجاع می دهد. در ایران با آن که کارشناسان و خود پزشکان سال ها است بر اجرای سیستم ارجاع تاکید دارند، اما وزارت بهداشت تاکنون اراده و برنامه ای برای اجرای آن نداشته و درنتیجه، مردم نیز برای هر بیماری، طبق تشخیص خود به پزشک متخصص مراجعه می کنند.

بسیاری از مردم حتی اصرار دارند که چکاپ سالانه را نیز پزشک متخصص برای آنها بنویسد و برای همین کار نیز به پزشک عمومی مراجعه نمی کنند. این در حالی است که پزشک عمومی، تمام دوره هایی که یک پزشک متخصص گذرانده را پشت سر گذاشته و از نظر دانش پزشکی عمومی، پایین تر از پزشک متخصص نیست و تنها دوره های تخصصی را نگذرانده است.

اقبال سرد جامعه نسبت به پزشکان عمومی باعث شده که بسیاری از آنها به فضای مجازی رو آورده اند و تلاش دارند تا با بلاگری و تولید محتواهای مرتبط با سلامتی، توجه عموم را به خود جلب کنند. بسیاری از آنها نیز که اهل فعالیت در فضای مجازی نیستند، به سراغ مشاغل دیگر رفته اند.

ایرانی ها به پزشکان عمومی اعتماد ندارند؟

اما چرا ایرانی ها به پزشکان عمومی روی خوش نشان نمی دهند؟ آیا آنها را قابل اعتماد نمی دانند؟ دکتر بابک پورقلیچ، پزشک عمومی و رئیس دفتر تهران انجمن پزشکان عمومی در این رابطه به همشهری می گوید: پزشک عمومی در کشورهای دیگر جایگاه والایی دارد و مردم جایگاه او را قبول دارند. در ایران اما تعریف نشده که پزشک عمومی چه کاره است.

او می گوید: در ایران - به خصوص در شهرهای بزرگ - اگر فردی بیمار شود، در بسیاری از موارد برای ویزیت نزد پزشک عمومی نمی رود و مستقیم سراغ متخصص و فوق تخصص می رود. در حالی که طبق سیستم ارجاع، شما اول باید نزد پزشک عمومی بروید و او تشخیص دهد که لازم است پیش متخصص بروید یا نه؟

رئیس دفتر تهران انجمن پزشکان عمومی ادامه می دهد: الان در کشورهایی مثل آمریکا و کشورهایی که سیستم پزشک خانواده دارند، بعضی از متخصصان مثل متخصصان زنان، متخصصان داخلی و متخصصان کودکان به عنوان پزشک خانواده فعالیت می کنند و درآمد یک پزشک خانواده کمتر از یک متخصص داخلی یا متخصص کودکان نیست و در برخی کشورها حتی بیشتر است. اما در ایران استقبال عمومی از پزشک عمومی صورت نمی گیرد و فکر می کنم دلیلش هم فرهنگی باشد. چون از ابتدا به مردم آموزش داده نشده که با کوچک ترین عارضه ای که برایشان پیش آمد، فوری به پزشک متخصص مراجعه نکنند و اول نزد پزشک عمومی بروند. شما می بینید فرد تا چند روز سرفه می کند، از فوق تخصص ریه یا آلرژی وقت ویزیت می گیرد و به او مراجعه می کند. در حالی که با مراجعه به پزشک عمومی، هم می تواند از مشکل خود مطلع شود و هم مبلغ ویزیت کمتری خواهد پرداخت.

دکتر پورقلیچ می گوید: خود پزشکان عمومی هم متوجه عدم استقبال مردم هستند و به همین دلیل هیچ یک از آنها روی تابلوی مطبش نمی نویسد «پزشک عمومی». همه می نویسند داخلی اطفال، داخلی پوست و مو، داخلی روماتیسم و... . پزشکی که نمی تواند روی تابلوی مطبش بنویسد «پزشک عمومی»، پزشکی که روزانه ۱۰ بیمار هم ویزیت نمی کند، طبیعی است که برای اداره زندگی و معیشتش به سمت کارهای دیگر مثل خرید و فروش ملک و انجام بوتاکس و ... برود. و متاسفانه اقدام و اراده ای هم برای رفع مشکل وجود ندارد. در حالی که کوچک ترین اقدام می تواند اجرای درست سیستم ارجاع در سراسر کشور باشد.

تغییر شغل نیمی از پزشکان عمومی/ تاکید بر اجرای سیستم ارجاع با فرهنگ سازی

هرچند پزشکان اصرار بر اجرای سیستم ارجاع دارند، اما خیلی از مردم تاکید دارند که علت عدم مراجعه شان به پزشک عمومی این بوده که بارها مراجعه کرده اند اما نتایج مثبتی ندیده اند و به همین دلیل اعتماد خود را از دست داده اند. به گفته این افراد، بیشتر پزشکان عمومی یا بسیار محافظه کار با بیمار رفتار می کنند. چراکه می دانند وظیفه خطیری بر عهده دارند و یا از دانش پزشکی خود آن طور که باید برای بیمار هزینه نمی کنند.

رئیس دفتر تهران انجمن پزشکان عمومی اما معتقد است که همان قدر که پزشک متخصص درس خوانده – به استثنای دوره تخصصی که گذرانده – پزشک عمومی هم همان دوره ها را گذرانده و دلیل نمی شود که در کار خود ناتوان باشد. او می گوید: استقبال سرد از پزشکان عمومی تبعات ناخوشایندی هم دارد. وقتی آمار مراجعه بیماران به پزشک عمومی کم باشد، او مجبور به تغییر شغل می شود. الان بر اساس آمار سازمان نظام پزشکی، بیش از ۹۵ هزار پزشک عمومی در کشور داریم که ۴۰ تا ۴۵ هزار نفر از آنها مشغول طبابت هستند و بقیه یا دیگر طبابت نمی کنند و همان طور که گفتم، به مشاغل دیگر رو آورده اند. خیلی از آنها هم از کشور مهاجرت کرده اند.

دکتر پورقلیچ می گوید: به نظر می رسد دلیل عدم استقبال جامعه ایرانی از پزشک عمومی بیش از هر چیزی، مقوله ای فرهنگی باشد و با فرهنگ سازی مناسب می توان برای پزشک عمومی در ذهن مردم جا باز کرد و آن را جا انداخت. درست مثل کشورهای دیگر. وقتی شما بر اجرای سیستم ارجاع اصرار و ممارست داشته باشید و هر مراجعه ای را قبول نکنید، قطعا و طبیعتا مردم هم به تدریج یاد می گیرند که برای هر مشکلی نیاز نیست به متخصص مراجعه کنند و باید قبل از هر کاری به پزشک عمومی مراجعه کنند. این فرهنگ سازی در خیلی از موارد جواب داده و در این مورد هم حتما جواب خواهد داد. مثل اصراری که بر الکترونیک شدن نسخه ها داشت و اجرا شد و تا حد زیادی هم جواب داد. فقط لازم است که دولت بر اجرای آن اصرار و استمرار داشته باشد و آن را کم اهمیت نشمارد.

این خبر توسط سایت همشهری آنلاین منتشر شده و خبر ناب صرفا آن را به اشتراک گذاشته است.

منبع : همشهری آنلاین