استراتژی ترکیه برای رهبری منطقه ای - جای پای آنکارا در منطقه محکم تر می شود

فعالیت های اخیر ترکیه اثرات چندگانه ای بر نفوذ دیپلماتیک و مدیریت منطقه ای داشته است. محور اول نفوذ در سوریه است که شامل تجارت ۱.۹ میلیارد دلاری و آموزش ارتش جدید می شود. محور دوم نقش در آتش بس غزه که ترکیه را به عنوان ضامن معرفی کرده و نظارت بر اجرای توافق را بر عهده دارد. محور سوم نقش در آتش بس طالبان-پاکستان که با میانجی گری دوحه، حملات مرزی را متوقف کرد و محور چهارم گسترش به آسیای مرکزی که تجارت با ترکمنستان و قزاقستان را ۳۰ درصد افزایش داد.

نفوذ ترکیه در سوریه پس از سقوط اسد در دسامبر ۲۰۲۴، با حمایت از تحریرالشام و گسترش اقتصادی، به سطح استراتژیکی رسیده و آنکارا را به بازیگر اصلی دمشق تبدیل کرده است. عملیات «طلوع آزادی» که با چراغ سبز ترکیه آغاز شد، ارتش ملی سوریه (SNA) را تقویت و نفوذ کردها را محدود کرد. داده های کمی نشان می دهد تجارت دوجانبه میان آنکارا و دمشق به ۱.۹ میلیارد دلار در هفت ماه اول ۲۰۲۵ در مقایسه با ۲.۶ میلیارد کل ۲۰۲۴ رسیده است. اثرات اقتصادی شامل بازسازی زیرساخت ها با ۱۴ میلیارد دلار سرمایه گذاری مشترک با قطر و آمریکا است، مانند خط لوله گاز کیلس-حلب که گاز آذربایجان را به سوریه می رساند. 

اما نقش ترکیه در آتش بس غزه، با میانجی گری در مذاکرات شرم الشیخ، آنکارا را به ضامن کلیدی توافق ۲۰ محوری ترامپ تبدیل کرده و نفوذ دیپلماتیک را در برابر اسرائیل افزایش داده است. ترکیه، با روابط نزدیک به حماس، فشار بر قاهره را برای پذیرش طرح اعمال کرد و اکنون در تسک فورس مشترک با قطر، مصر و آمریکا، اجرای آتش بس را نظارت می کند. داده های رویترز نشان دهنده ورود ۶۰۰ کامیون کمک روزانه است، که ترکیه ۲۰ درصد آن را تأمین می کند.

از سوی دیگر نقش ترکیه در آتش بس طالبان-پاکستان، با میانجی گری دوحه (۱۹ اکتبر)، حملات مرزی را متوقف کرد و نفوذ آنکارا را به آسیای مرکزی گسترش داد. مذاکرات استانبول (۲۳-۲۷ اکتبر) که با شکست موقت روبرو شد، تعهد کابل به مهار طالبان پاکستان را تضمین کرد که این مسئله، ترکیه را به عنوان میانجی بین اسلام آباد و کابل معرفی می کند. بنابراین از منظر واقع گرایی، فعالیت های اخیر ترکیه تعقیب منافع ملی در سیستم آنارشیک بین المللی را نشان می دهد، جایی که دولت ها قدرت را حداکثرسازی می کنند. هانس مورگنتا در «سیاست میان ملت ها»  استدلال می کند که سیاست خارجی بر اساس تعادل قدرت است، نه ایدئولوژی، و ترکیه نمونه ای کلاسیک است: نفوذ در سوریه با حمایت از تحریرالشام برای امنیت مرزها و دسترسی به منابع، تجارت ۱.۹ میلیارد دلاری را تضمین می کند.

در مجموع، واقعیت هایی مانند بیانیه اردوغان، استراتژی ترکیه برای «رهبری منطقه ای» را فاش می کنند. این چارچوب  بر حداکثرسازی قدرت تمرکز دارد؛ از سوی دیگر اگر تعادل با چین و روسیه برهم خورد، ترکیه به سمت غرب چرخش می کند. بنابراین فعالیت های ترکیه نفوذ در سوریه، غزه و افغانستان-پاکستان را افزایش داد و مدیریت منطقه را به نفع منافع ملی اش تغییر داد.

این خبر توسط سایت خبرآنلاین منتشر شده و خبر ناب صرفا آن را به اشتراک گذاشته است.

منبع : خبرآنلاین