انتقاد از نحوه تخصیص غرفه در نمایشگاه کتاب

 کنی با بیان اینکه ۲۰ عنوان جدید برای نمایشگاه کتاب آماده کرده اند، خاطرنشان کرد: مشکل کاغذ برای ناشران همچنان پابرجاست و این موضوع جلو تولید را گرفته است. البته قیمت کاغذ به قدری بالا رفته است که اگر ناشر بخواهد کتاب تولید کند، مخاطب نمی تواند آن را تهیه کند و کتاب فروش نمی رود. شرایط بسیار سخت شده است.

 این ناشر یادآور شد: افزایش هزینه های نمایشگاه، هزینه اداره پرسنل و غذا و حمل و نقل کتاب باعث شده که حضور در نمایشگاه به صرفه نباشد و امید ناشر به فروش کتاب در نمایشگاه است. سال گذشته، نمایشگاه خلوتی بود. مخاطب کم و به تبع فروش کم بود. سال گذشته ۴۰ درصد افت فروش داشتیم، حتی فروش بخش مجازی مان هم پایین بود. تورم، رشد قیمت کتاب و افزایش هزینه های جاری باعث شده بیشتر آسیب ببینیم. نمایشگاه کتاب سال گذشته، عایدی اقتصادی بالایی حداقل برای نشر ما نداشت.

او درباره حضور کتابفروشان در بخش مجازی و تأثیر آن بر فروش کتاب ناشران نیز گفت: هر کدام محاسن و معایبی دارند؛ مردم دنبال کتاب های ارزان تر هستند و کتابفروش ها به واسطه داشتن کتاب های با قیمت های قدیمی می توانند این خواسته مردم را برآورده کنند که این موضوع اختلالی بین ذی نفعان به وجود آورده بود پس یا کتابفروشان باید شرکت کنند یا ناشران و با هم بودن شان آن ها را دچار تضاد منافع می کند. به نظرم اگر با هم نباشند، بهتر است.

 او با اشاره به برگزاری نمایشگاه مجازی ویژه کتابفروشان، بیان کرد: الان جدایی ناشران و کتابفروشان به ضرر کتابفروشان است زیرا دیگر رمقی برای کسی نمی ماند که بخواهد از کتابفروشان خرید کند. چرا کسی مهلت ۱۱ روزه نمایشگاه و خرید از ناشر را رها کند و بعد از کتابفروش خرید کند؟ مگر اینکه کسی دنبال کتاب های کمیاب و نایاب و چاپ تمام باشد وگرنه خود ناشران هستند. البته نمی دانم تنوع کتاب های کتابفروشی از منظر ناشر با تعداد ناشرانی که در نمایشگاه شرکت می کنند، یکسان است یا نه، اما این بار جدایی شان به ضرر کتابفروشان است.

کنی درباره اینکه نمایشگاه کتاب با عنوان ویترینی برای ناشران تعریف می شود که می توانند در کنار نقدینگی از فروش کتاب، تازه های کتاب خود را معرفی کنند، اظهار کرد: این موضوع متأسفانه یک آرزو است؛ نمایشگاه کتاب چیزی جز فروشگاه کتاب نیست. ناشر کتاب هایش را می فروشد تا بتواند منبع مالی را خود تأمین کند. نمایشگاه کتاب جایی نیست که ناشران تازه های نشر خود را در معرض دید بگذارند. اگر این اتفاق می افتاد و فقط درباره تازه های نشر صحبت می کردیم خوب می شد، هرچند مخاطب نیز به دنبال این موضوع نیست، مخاطب آمده کتاب را تهیه کند و برود.

این ناشر تأکید کرد: باید در نمایشگاه آژانس های ادبی حضور داشته باشند تا نمایشگاه خصوصیت نمایشگاهی داشته باشد. پر واضح است که نمایشگاه کتاب تهران خصوصیات فروشگاهی دارد و ناشران نیز باید بر اساس همان مکانیزم فروشگاهی عمل می کنند یعنی بر کالای پرفروش، فروش، سرویس برای فروش، و نوع عرضه برای فروش متمرکز هستند. در این نمایشگاه همه چیز معطوف به فروش است، نه معطوف به عرضه ویترین کاری.

 او همچنین درباره تأثیر نمایشگاه بر صنعت نشر در مدت طولانی نیز تصریح کرد: نمایشگاه نقدینگی ای را به ناشر تزریق می کند البته از طرف دیگر  رکودی را در بازار کتاب ایجاد می کند. اما اینکه فروشگاه کتاب فعلی تعطیل شود و نمایشگاه کتابی ایجاد شود، چه تأثیری بر صنعت نشر می گذارد، مقوله دیگری است. کارکرد فروشگاهی این ۱۱ روز برای ناشر منافعی دارد و در اقتصاد نشر به او کمک می کند اما آیا در کلیت اقتصاد نشر، نقش دارد، ماجرای دیگری است. چالش های حضور کتابفروشان، ساختار کتابفروشان و عملکردشان،  شبکه توزیع، و همخوانی تعداد کتابفروشان و ناشران از مسائلی است که باید بررسی شود.

مدیر انتشارات روزبهان با طرح این پرسش که اگر ناشران در نمایشگاه کتاب نفروشند، وضع کتابفروشان بهتر می شود یا نه، گفت: بزرگ ترین ضعف فعلی ما، ضعف آماری است. گزارش دقیق آماری از اینکه چه ساختارهایی روی چه ساختارهایی تأثیر می گذارند وجود ندارد. داده های آماری قوی ای در این حوزه نداریم. برخی می گویند که فروشگاه های آنلاین کتابفروشی باعث شده که وضع برخی از کتابفروش ها بد شود. این دعوای به ظاهر سلیم که ناسلیم و ناصواب است، هیچ داده آماری ندارد و همه اش حسی است. مثلا می گویند فلان پلتفرم فروش کتاب می فروشد پس کتابفروشان بدبخت شده اند. این موضوع درست نیست زیرا فقط شش درصد فروش کتاب، توسط پلتفرم های آنلاین فروش است و مابقی برای کتابفروشی هاست، پس کتابفروشان هستند که دارند راه را اشتباه می روند. تعداد کتابفروشی ها کم و  فضای شان کوچک است و ساختارهای متفاوتی دارند. این مسئله مقوله عجیب و پیچیده ای است که هر سال به نمایشگاه کتاب که می رسیم پرونده اش باز می شود، چند روز درباره آن گفت وگو می کنیم و با پایان نمایشگاه، پرونده اش بسته می شود تا سال آینده؛ نه اتحادیه ناشران و کتابفروشان از نظر علمی و داده ای توانسته کاری کند و نه وزارت ارشاد گزارش جامعی ارائه کرده است. گزارش های آماری و تحلیلی را دیده ام که گزارش های متقنی نیستند و نمی شود بر اساس آن ها برنامه ریزی کرد.

او با طرح این پرسش که چه تعداد ناشر از ناشران فعال در کشور در نمایشگاه شرکت می کنند، گفت: حدود ۲۰ درصد از ناشران در نمایشگاه هستند و فرض را بر این می گذاریم که همه ناشران حاضر، ناشران خوبی هستند؛ یعنی ۳۰ هزار جواز نشر صادر  شده و ۳۰ هزار ناشر خوب داریم. اگر این ۳۰ هزار تا برای نمایشگاه کتاب ثبت نام کنند، آن ها را کجا می خواهیم جا دهیم؟ چطور این کار را انجام می دهیم؟خود نمایشگاه کتاب نیز بر مشارکت ۱۰ تا ۲۰ درصدی حساب باز کرده است. 

حامد کنی همچنین درباره واگذرای کتاب های نادر ابراهیمی به یک انتشارات دیگر و تأثیری که این موضوع می تواند بر نشر روزبهان داشته باشد، گفت: به خاطر مشکلات اقتصادی، این کتاب ها را واگذار کردیم. البته سال گذشته با وجود داشتن کتاب های نادر ابراهیمی، فروشمان خوب نبود. زمان می برد تا بتوانیم این کتاب ها را جایگزین کنیم و اقتصاد نشر را برگردانیم.

سی وششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران از ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلای امام خمینی (ره)، و همچنین به صورت مجازی در https://book.icfi.ir برگزار خواهد شد. 

این خبر توسط سایت خبرآنلاین منتشر شده و خبر ناب صرفا آن را به اشتراک گذاشته است.

منبع : خبرآنلاین