اسنپ بک تبادل مالی را قفل و موسیقی را زمین گیر می کند

به گزارش سرویس فرهنگ و هنر خبر ناب به نقل از خبرآنلاین - ریحانه اسکندری: با فعال شدن «اسنپ بک»، فضای اقتصادی و سیاسی کشور بار دیگر در وضعیت تازه ای از ابهام و نگرانی قرار گرفته است. اما اثر این تصمیم ها تنها به حوزه نفت، انرژی یا تجارت بین المللی محدود نمی شود. ریشه های این بحران به عمق زیست فرهنگی جامعه نیز نفوذ می کند؛ جایی که هنر، به ویژه موسیقی، مستقیماً از ضربان اقتصاد و روان جمعی مردم تاثیر می پذیرد.

موسیقی، در طول تاریخ معاصر ایران، نه فقط یک کالای فرهنگی بلکه آیینه ای از روح زمانه بوده است. هرگاه جامعه در رفاه، ثبات و آرامش قرار گرفته، موسیقی نیز رشد کرده و صداهای تازه ای از دل استودیوها و سالن های کنسرت به گوش رسیده است. اما هر زمان که بحران های اقتصادی یا محدودیت های بین المللی شدت گرفته اند، صدای سازها هم کم رمق تر شده است. حالا با بازگشت «اسنپ بک»، بسیاری از فعالان فرهنگی نگرانند که صنعت موسیقی بار دیگر وارد دوره ای از رکود و بی ثباتی شود.

در چنین شرایطی، هنرمندان و تهیه کنندگان موسیقی بیش از هر زمان دیگری با چالش های اقتصادی و فنی روبه رو هستند؛ از دشواری در تأمین تجهیزات ضبط و نور گرفته تا کاهش سرمایه گذاری در پروژه های تولید و اجراهای زنده. اما در میان همه این نگرانی ها، برخی نیز بر این باورند که شاید این دوران دشوار بتواند فرصتی برای بازسازی درونی صنعت موسیقی و تقویت تولیدات بومی باشد.

برای بررسی دقیق تر ابعاد این مسئله، به سراغ محسن رجب پور، تهیه کننده باسابقه موسیقی و از ناشران موفق رفتیم. او در این گفت وگو با نگاهی صریح و واقع گرایانه، از تأثیر مستقیم اسنپ بک بر موسیقی ایران، پیامدهای روانی و اجتماعی آن و در عین حال ظرفیت های بالقوه برای خودباوری و استقلال هنری سخن گفت.

اثر مستقیم اسنپ بک بر روان جامعه و بازتاب آن در میزان اقبال به هنر 

محسن رجب پور، درباره تأثیر فعال شدن اسنپ بک بر صنعت موسیقی ایران توضیح داد: «لایه های زنجیره اقتصادی در هر کشوری به یکدیگر وابسته اند. این طور نیست که بگوییم اسنپ بک فقط روی نفت و انرژی اثر می گذارد اما بر فرهنگ و هنر بی تأثیر است. قطعاً زمانی که گردش اقتصادی دچار اختلال می شود، این موضوع بر بسیاری از لایه های فرهنگ و هنر تأثیر می گذارد و سرمایه گذاری و تولید را تقریباً از بین می برد یا باعث کاهش چشمگیر آن می شود.»

محسن رجب پور

او افزود: «نکته دیگر این است که اسنپ بک زمانی که بر سایر مسائل جامعه اثر می گذارد، از نظر روانی و روحی نیز به فرهنگ و هنر آسیب می زند. بخش مهمی از موسیقی در ایران، اجرای زنده است. وقتی مردم در زندگی شخصی و کاری خود دچار اختلال می شوند، حال و انگیزه لازم برای حضور در اجراهای زنده را ندارند. بنابراین اثر این موضوع کاملاً مستقیم است.»

اثر مثبت احتمالی؛ خلاقیت در محدودیت! 

رجب پور در ادامه گفت: «شاید تنها نکته مثبتی که بتوان به آن اشاره کرد، افزایش خودباوری در تولیدات داخلی است. وقتی اسنپ بک فعال می شود، هر نوع تبادل مالی با پلتفرم های خارجی قطع خواهد شد و این موضوع تأثیر جدی بر اقتصاد فرهنگی و هنری کشور دارد. پیش از این نیز تبادلات مالی کم و دشوار بود و با فعال شدن اسنپ بک می تواند به کلی متوقف شود که همین امر زیان مالی قابل توجهی در پی دارد. وقتی تبادلات مالی قفل شود، روابط کاری نیز مختل خواهد شد. با این حال، همان طور که اشاره کردم، این شرایط می تواند فرصتی برای رشد پلتفرم های داخلی باشد تا بتوانند خود را چه در ایران و چه در خارج از کشور نشان دهند و حتی باعث گسترش زبان فارسی در کشورهای اطراف شوند.»

او در پاسخ به پرسشی درباره تأثیر تحریم ها بر واردات تجهیزات و نرم افزارهای تخصصی موسیقی، توضیح داد: «ما در همین چند سال گذشته با مشکلات جدی در زمینه واردات تجهیزات موسیقی، ابزار ضبط و تجهیزات استودیو مواجه بوده ایم. در زمینه ضبط صدا و تجهیزات مربوط به نور و صدا نیز با دشواری های زیادی روبه رو هستیم. حال با فعال شدن اسنپ بک، این وضعیت می تواند تشدید شود. شرایط مالی سخت تر خواهد شد و جابه جایی پول برای خرید تجهیزات از خارج از کشور دشوارتر می شود. در سال های اخیر خریدها عمدتاً با کمک واسطه ها انجام شده و از این پس این مسیر هم سخت تر می شود.»